De aankomst
Een late zomerzon schijnt in mijn ogen, ik zie nog net het silhouet van een roofvogel tussen te bergen wegglijden. Ik zet mijn zonnebril op en een prachtig landschap verschijnt voor mijn ogen. Een dame komt een glas wijn op mijn tafel zetten. Ik zit op een terras ergens in Spanje, het is 14.30 uur. Een man met bril nestelt zich in een ander zeteltje aan mijn tafel. “ I also want a glass of wine “ zegt hij in het Engels met een Noors accent. Even later staat er een glas witte wijn voor zijn neus en word onze tafel verder gevuld met een tortilla, wat bocadillos en een bord vol Manchego kaas en typisch Spaanse hesp. “This is live” zegt hij opnieuw met een Noors accent. “Yes it is” zeg ik. We zitten op het terras van het prachtige wijnhuis Bodegas Nabal. Hier begint een 4 daagse wijn uitstap in de Ribera del Duero wijn regio net ten Noorden van Madrid in Spanje. Op dat moment weet ik nog niet welk een prachtige 4 daagse mij te wachten staat. Ik ben namelijk uitgenodigd door de Consejo Ribero del Duero om de Ribera del Duero streek en hun wijnen te ontdekken. De man die bij me aan tafel zit heet Frederik en hij is een top wijnkenner uit Denemarken hij gaat ook mee op ontdekking de komende dagen. Ondertussen komt ook mijn Vlaamse medereiziger Sarah bij ons aanschuiven en al vlot volgt een volgend glaasje wijn. We zijn een stuk vroeger dan de andere genodigden aangekomen en hebben dus ruim de tijd om even te relaxen en te socializen vooraleer we naar onze eerste kennismaking met de wijnen uit de streek trekken. En hebben wij even geluk! Want een half uurtje later komt de eigenaar en de commercieel directeur van het wijnhuis Nabal bij ons aanschuiven. “Do you want to taste one of our reserva wines?” vraagt de man. Ja dat moet je natuurlijk geen twee keer vragen als je met een aantal wijn lovers samen aan een tafeltje in de Spaanse zon zit. Even later kolkt een dieprode wijn onze glazen in. Na dit flesje wijn te hebben geledigd besluiten we om een kort wandelingetje te maken en ons vervolgens klaar te maken voor onze eerste afspraak van onze reis.
Wijn in de avondzon.
De zon begint al lichtjes richting horizon te gaan als een klein busje ons komt oppikken om richting Nava do Roa te rijden, of toch niet helemaal? Al vlug belanden we met de bus in een prachtig heuvelachtige landschap waar groene wijnvelden afgewisseld worden door net geoogste graanvelden waarvan de stoppeltjes de velden toch nog goudgeel kleuren. En tussen die velden als de kleine gaatjes in een stukje Manchego kaas kleine idyllische dorpjes. Soms nog ommuurd met hun eigen ford. Ik laat me even wegglijden in mijn bus zeteltje en geniet van dit voorbij glijdende landschap.
Even kijk ik wat verward als het busje Nava do Roa straal lijkt te negeren en het voorbij rijd. Om even later toch in de remmen te gaan. Ah hij is verkeerd gereden, we keren terug. Nee dat is niet het geval de buschauffeur rijdt vastberaden een klein weggetje in dat ons dieper de velden in brengt. Net wanneer het weggetje van verhard naar zandweg veranderd wijst de buschauffeur naar een klein gebouwtje boven op en berg terwijl hij enthousiast iets in het Spaans roept. Mijn Spaans is echter niet zo scherp om zo vlug te begrijpen waar de man zo opgewonden over is. Even later stuift ons busje door een scherpe zanderige bocht in begint aan een steile klim. Eindbestemming? Het kleine huisje waar onze chauffeur daarnet zo enthousiast over was. Als we boven komen bij het huisje staan een man en een vrouw ons achter een mooi gedekte tafel met wijn, kaas, hesp en enkele vreemd ogende flessen ons op te wachten. We staan op het puntje van een kleine berg midden de wijngaarden van Bodegas Monteabellon. Terwijl de zon langzaam de horizon nadert vertellen de twee Eigenaars van Bodegas Monteabbellon over de vreemde glazen flessen en de lederen zakken die op de tafel staan. Het zijn enkele “Porron” wijnkaraffen en enkele “bota’s”. Beide worden ze gebruikt om met een fijn straaltje wijn in je mond te spuiten. De porron’s en bota’s worden opgevuld en terwijl de zon vuurrood langzaam achter de bergen verdwijnt kunnen we deze stukjes Spaanse cultuur uittesten. En genieten van de heerlijke Manchego kaas en Spaanse ham die rijkelijk op de tafel geplaatst zijn. Wanneer de zon achter de bergen is verdwenen wuiven de mensen van Bodegas Monteabbelon ons naar de bus terug want ze hebben meer in petto voor ons. Nu rijden we wel naar Nava do Roa, naar de Bodegas Monteabbellon. Wat ons daar wacht is pure Spaanse gastvriendelijkheid. Een reuze bbq wordt aangestoken en enorme brochettes met vlees liggen klaar om geroosterd te worden. Al gauw komen er flessen wijn tevoorschijn, want hier gaan we de rest van het gamma van Monteabbelon proeven. Er wordt niet op een glaasje wijn meer of minder gekeken en gezeten aan een lange tafel onder een afdak van de wijnmakerij glijd de avond aan ons voorbij. Voor we het weten is het tijd om afscheid te nemen want morgen wacht alweer een dag vol ontdekkingen.
nog nooit dronk ik zo vroeg op de dag wijn
6.45 uur, mijn gsm beslist om mij met een hels lawaai en fel licht uit mijn bed te rammelen. Met kleine slaperige oogjes zet ik het ding af, laat mijn hoofd terug op mijn hoofdkussen vallen en zucht even. Even lig ik verdwaasd van de slaap op mijn bed maar dan besef ik dat het dag twee is van onze trip en dat er vast en zeker weer leuke dingen staan te wachten. Mijn FOMO ( fear of missing out ) neemt het vlug over van de slaperigheid en ik spring uit bed en spurt de douche in want om 8.20 uur vertrekken we!!!! Een heerlijke douche frist mij op en in no time sta ik aan het ontbijt. De zon kleurt alweer de wijngaarden rond de Bodegas Nabal en ik heb er helemaal zin in!
Na het ontbijt brengt het busje ons doorheen slingerende wegen tussen de bergen bezaaid met kleine dorpjes en grote forten naar onze eerste afspraak van de dag. Bodegas Tinto Pesquera is stop 1 van de dag. Wanneer we er aankomen heerst er al een drukte van jewelste want de wijnoogst is in volle gang en dat is natuurlijk het leukste moment om een wijnhuis te bezoeken. Na een korte rondleiding in het bedrijf is het om 10 uur zo ver. Ik zit op een stoel aan een lange tafel en voor mij 6 wijnglazen. Even kijk ik naar het uurwerk op mijn gsm en denk “ Oh my god 10 uur en al aan de wijn, overleef ik dit wel?”. In deze regio worden voornamelijk vrij stevige rode wijnen gemaakt. En ik moet dit proeven om 10 uur s’morgens? Maar gelukkig dit is niet zoals ze bij ons zeggen “chateau migraine” maar echte topwijn en hij laat zich gewillig smaken zelfs zo vroeg op de dag. Na een geslaagde eerste tasting tuft ons klein busje verder naar de tweede stop van de dag. Wijngaarden vol met enthousiaste plukkers dansen aan onze neus voorbij. Plots stopt onze bus op een lege parkeerplaats van een restaurant, er wordt overlegd in het Spaans en de bus maakt rechtsomkeer. Owlaaaa we zijn verkeerd zeg ik tegen Sarah die naast mij zit. De bus rijd een stuk terug en wanneer hij uiteindelijk afslaat begrijp ik de verwarring van de chauffeur. We rijden namelijk geen wijngaard in maar een naaldbos. Grote pinussen omgeven onze bus die langzaam verder rijd. En dan! Voor ons! Een prachtige villa midden groene grasvelden en grote bomen. Het is alsof het bos ons door een geheime tunnel vliegensvlug naar Zuid Afrika bracht. De zon streelt de mooie warm bruine en witte kleuren van de villa en het gras er omheen is nog groener dan het gras aan de overkant. Iets verder staan twee tafels in het gras, vol wijnglazen. Maar die zijn voor straks want eerst? Nee geen bezoek aan de wijnmakerij maar een fietstocht tussen de uitgestrekte wijngaarden die deze prachtige villa omsingelen en die doorspekt zijn van stukken naaldbos. En dit is meteen wat Finca Villacreces zo bijzonder maakt, de wijngaard ligt in een bos die zorgt voor een microklimaat. We springen op de elektrische fiets en halverwege de tocht is het eindelijk zo ver, daar ligt hij. In Spanje noemen ze hem de Duero, in Portugal de Douro. De rivier waar deze streek zijn naam aan dankt “Ribera del Duero”. Hij ontspringt in Sierra de la Demanda op zo’n 2200 meter hoogte en kronkelt doorheen Spanje en Portugal waar hij vlak bij Porto in de oceaan stroomt. Het is deze rivier die de levensader is van deze prachtige streek.
Na de tocht doorheen de wijngaarden krijgen we nog een super leuke opdracht.
Voor ons 6 glazen. 3 aan 1 zijde, 1 in het midden en 2 aan de andere zijde. In het middelste glas wordt een wijn uitgeschonken die we uitgebreid proeven en bespreken. Het is een wijn die gemaakt is van een blend van verschillende wijnen die op het domein gemaakt worden. na het proeven krijgen we een tweede glas dat tussen het groepje van 3 en 2 glazen geplaatst wordt. In de groepjes glazen worden 5 verschillende wijnen geschonken. Onze opdracht? probeer in het middelste glas de wijn te maken die we net gedronken hebben. Een moeilijke opdracht maar een speeltuin van smaken en geuren. Even zelf voor wijn blender spelen. Daar krijg je niet elke dag de kans toe denk ik, en ik ga vrolijk aan de slag. Een groot succes wordt het echter niet maar plezant was het des te meer.
Na mijn kort maar krachtig avontuur als mini blender is het tijd voor een glaasje wijn tussen de wijngaarden. De eigenaar van Finca Villacreces komt ons ondanks de grote drukte, het is immers volop oogst weet je nog? Even vergezellen.
De maagjes beginnen stilaan te knorren en volgens alom Spaanse gewoonte is het rond 13 uur stilaan tijd om wat te gaan eten. Dat doen we in alweer een ander wijndomein. Namelijk Cepa 21. Een domein dat zich specialiseert in het kweken van druiven op de noordelijke kant van de heuvels. Het zorgt volgens de jonge enthousiaste commercieel directeur voor een intensere wijnsmaak. En of de wijnen intens zijn van smaak? Zeker wel! De Ribera del Duero streek is een paradijs voor wie houd van stevige rode wijnen. Cepa 21 is niet alleen een wijndomein maar ze huisvesten ook een restaurant dat 1 zonnetje heeft in de Guia Repsol ( een beetje de Spaanse versie van de Gault Millau). Al heerlijk tafelent gaat de namiddag dus veel te snel en wat eigenlijk voorzien was als een korte lunch met wat rust er na loopt al snel uit tot een heerlijk uitgebreide maaltijd die onze namiddag uren doet wegsmelten als een bolletje ijs onder de Spaanse zon. Van de rust namiddag blijft niet veel meer dan 45 min over wanneer we terug aankomen in Bodagas Nabal. En wat we straks gaan doen? …..
feest!
Na een korte rust zakken we af naar zowat de hoofdstad van de wijnstreek Ribera del Duero namelijk Aranda de Duero. Daar gaan de mensen van de Ribera del Duero regio elk jaar op het laatste weekend van september nog eens goed uit de bol voor ze aan de oogst beginnen. Dit jaar door de extreem warme zomer dus al tijdens de oogst. Hier is het feest op zijn Spaans. Hier laat je je glas wijn vullen voor 1.5 euro. En ze hebben er duidelijk zin in. De dame die het openings gebeuren aan elkaar praat weet de menigte telkens weer op te zwepen. De nacht is jong, de wijn rijkelijk.
Een duik in de geschiedenis
Dag 3 van mijn uitstap. Zoals altijd voel ik mij in Spanje als een vis in het water. De Spaanse vrolijkheid, levenslust, gastvrijheid en de onophoudelijke zin in eten maken me helemaal vrolijk.
Vandaag rijden we na het ontbijt helemaal de bergen in naar 1 van de hoogste punten van de Ribera del Duero regio. Wanneer we uitstappen bij Bodegas Ismael Arroyo is het ook meteen duidelijk te voelen dat we hier heel hoog zitten. De temperatuur ligt een pak lager dan in de vallei.
Ismael Arroyo is een volledig ander wijnhuis dan de huizen die we afgelopen dagen bezochten. Hier geen grootse gebouwen, geen restaurants, vergaderzalen,….. Hier staan we aan een bescheiden klein wijnhuis dat uitkijkt over het dorpje op de flank van de Berg. Hier staan we aan de bakermat van de wijnbouw in de Ribera del Duero regio. Hier wordt al sinds de 16de eeuw wijn verbouwd. Maar niet door grote wijnhuizen of in kastelen maar door jan of moet ik zeggen juan met de pet? Hier werd de wijn niet in flessen verkocht maar in zakken gemaakt van volledige geitenhuiden. Wijn om in bulk te verkopen. Wat nog anders is aan dit dorp? Hier werd de wijn niet bovengronds maar ondergronds gestokkeerd. In gangen die werden uitgehouwen in de rotsen rond het dorp. Dit dorp heeft dus echte wijnkelders. En daar maken ze nu gebruik van. Net wanneer we aan de voorgevel van het wijnhuis aankomen komt een oude man met een kleine tractor en een aanhangwagen vol druiven de koer opgereden. Willen jullie zien hoe we de druiven persen vraagt de vrouw van Ismael enthousiast? Natuurlijk is ons antwoord! De aanhangwagen vol druiven wordt in een soort enorme trechter geleegd en een schroef draait de druiven langzaam weg. We stappen naar beneden waar de persmachine zich bevindt en zien een mat blauw sap uit de machine komen, De man aan de machine legt ze even stil, neemt een grote beker en laat wat van het sap in de beker lopen. Willen jullie proeven vraagt hij? Het sap van de druiven blijkt mier zoet te zijn en lijkt nog helemaal niet op de heerlijke wijn die het zal worden. Maar het is nu al ontzettend lekker. Ismael zijn vrouw legt uit dat de intense smaak van het sap komt door het feit dat ze hier vooral druiven van oude wijngaarden gebruiken. sommige van hun wijngaarden zijn meer dan 100 jaar oud.
Na een slok van dit power sapje gaan we op stap, de berg verder omhoog. Op de flank van de berg staan een aantal vreemde heel kleine bouwwerken. Ze doen denken aan grote termietenhopen maar dan in steen. En terwijl een frisse ochtendwind mijn blote kuiten verder laat afkoelen wordt onthuld wat deze vreemde hoopjes op de berg zijn. Het zijn verluchtingsschachten van de ondergrondse gangen die overal doorheen de berg lopen. De oudste gangen in de berg dateren reeds van de 16de eeuw van toen hier wijn gemaakt werd om in bulk te verkopen. De wijn werd in deze gangen gemaakt en opgeslagen en waren in handen van een aantal families uit het dorp Sotillo de la Ribera. Ismael Arroyo gebruikt vandaag nog steeds deze tunnels om zijn wijn in te laten rijpen en dit is totaal anders dan de andere bodegas die we zagen waar wijn in vaten bovengronds wordt bewaard. En dan is het zo ver Een klein onoogend deurtje ergens in de flank van de berg gaat open en langs een trapje dalen we een klein stukje af in de berg. En daar liggen ze dan. Een enorme rij vaten in een lange mooie gang die diep de berg in gaan. De berg zorgt voor een constante frisse temperatuur waardoor de wijn van Ismael langzamer rijpt dan de meeste wijnen hier in de Ribera del Duero streek. Al vlug word duidelijk dat dit niet 1 gang is de berg in maar een echt doolhof vol gangen, de ene al groter en hoger dan de andere. Het gangen stelsel brengt ons helemaal terug naar de Bodegas Val Sotillo.
Waar smaak tot het uiterste gaat
Ons bezoek aan deze bijzondere bodega doen we natuurlijk met het proeven van de wijn waar we doorheen de vele ondergrondse gangen langs dwaalden. En wat voor tasting! Hier krijgen we wat men een vertikale tasting noemt. 3 maal dezelfde wijn maar telkens van een ander jaar. En wat voor wijn! Hier staan een aantal van de Gran reserva flessen klaar van Val Sotillo. Gran reserva wijnen zijn wijnen die minstens 18 maanden op hout zijn gerijpt en in totaal minstens 5 jaar zijn gerijpt. Maar in de Rubera del Duero streek gaan ze nog een stap verder want hier moet wijn minstens 24 maand op vat liggen om gran reserva te mogen genoemd worden.
Voor ons staat de gran reserva 2014, 2011 en 2009. 3 wijnen met alleen hun beste druiven van hun oudste wijngaarden en met super veel vakmanschap en liefde gemaakt, 500 jaar familietraditie, want zo lang is de familie van Ismael hier al wijn aan het verbouwen. Allemaal gebundeld in deze flessen de absolute topflessen van Ismael en verre omgeving. En ze stellen niet teleur!Een slokje van deze wijn is een avontuur in je mond, als een zachte zwoele herfstbries waait de wijn over je smaakpapillen, tannines weten op het juiste moment aan te komen, afgewisseld met een uitgebreid pallet aan sublieme smaken. Een werkelijke streling voor de tong en een absoluut toppunt van deze reis.
Afscheid
Spanje is reeds lang een land waar ik heel graag heen ga en dan vooral de wat minder gekende streken van dit land. Ribero del Duero is er daar zeker eentje van. Een eenvoudig maar super mooi landschap waar vooral voor de liefhebbers van een stevige rode wijn uitzonderlijk goede wijnen worden gemaakt. Het gebied ligt op een hoogtje van 700 tot 1100 meter hoogte. De warme dagen en koele nachten zorgen ervoor dat de voornamelijk Tempranillo druiven langzaam rijpen waardoor ze een uitzonderlijke rijke smaak ontwikkelen maar toch wat zuren behouden. Hierdoor krijg je volle krachtige wijnen met een fris zuurtje er in.
Wil je ook eens proeven van deze wijnen? Ze zijn heel makkelijk te herkennen Spaanse wijnen krijgen namelijk een zegel aan de achterkant van de fles waar je duidelijk op kan zien van waar de wijn komt. Maar ook voor wie het met eigen ogen wil zien is deze streek een absolute aanrader! En misschien zien we elkaar daar onder het genot van een heerlijk glaasje wijn 😉